Studiedag VAC-gebouw Gent, 19 oktober 2016
Omschrijving
Hoe gaan scholen om met meertaligheid? Wat betekent het voor leraren, schoolleiders, leerlingen?
De Universiteit Gent en de Vrije Universiteit Brussel onderzochten Meertaligheid als Realiteit op School (MARS) in opdracht van het Departement Onderwijs en Vorming. Tijdens de studiedag presenteerden de onderzoekers de resultaten van het onderzoek.
Tijdens diverse workshops kwamen verhalen uit de praktijk aan bod, maakten de deelnemers kennis met bestaande instrumenten, leerden ze meer over talensensibilisering en het belang van de thuistaal en kregen ze tips over hoe je een talenbeleid kan opstellen in de school.
Daarnaast vond ook de prijsuitreiking van het Europees Label voor Innovatief Talenonderwijs (ELIT) plaats. Dit jaar was het thema meertalige scholen en klassen.
Programma en presentaties
| 9.30 uur |
Verwelkoming en introductie door de dagvoorzitter |
Jeroen Backs, afdelingshoofd Strategische Beleidsondersteuning – Departement Onderwijs en Vorming |
| 9.45 uur |
Presentatie van de onderzoeksresultaten over Meertaligheid als Realiteit op School (MARS) |
Piet Van Avermaet |
| 10.30 uur |
Uitreiking ELIT-prijs Meertalige scholen en klassen |
|
| 11 uur | Workshopronde 1 | |
|
Workshop 1: Taalpaspoorten: Didactische tool en inspiratie voor een talenbeleid In het MARS-onderzoek werden taalpaspoorten gebruikt om de talige repertoires van leerlingen in kaart te brengen en gesprekken rond talen en meertaligheid te stimuleren. In deze workshop lichtten de onderzoekers deze methode toe, aangevuld met hun ervaring bij het gebruiken van deze tool in een klassetting. De tool werd doorlopen en ervaringen werden gedeeld. |
|
|
|
Workshop 2: Multilingualism in a European School. Language Policy vs Language Reality Deze sessie ging in op het talenbeleid in Europese scholen als voorbeeld van een meertalige school en hoe dat concreet in de klassen wordt vormgegeven. |
Nell Foster, leerkracht lager onderwijs |
|
|
Workshop 3: Meertaligheid in het Sint-Franciscuscollege: vele taalkleintjes (en nee, geen oneshots) maken 1 eindeloos verhaal Deze workshop bood meer inzicht in verschillende acties van het Sint Franciscuscollege Heusden-Zolder rond meertaligheid binnen en buiten het curriculum:
|
Sint-Franciscuscollege in Heusden-Zolder:
|
|
|
Workshop 4: Meertaligheid: een troef! Thuistaal binnen een krachtige leef- en leeromgeving Taaldiversiteit in onze grootstedelijke context is een gegeven. Het is voor leerkrachten een uitdaging om hier bewust op in te zetten en de thuistaal in een krachtige leef- en leeromgeving te integreren. Kinderen maken gebruik van kleine trapjes om de nieuwe kennis verder op te bouwen die ze al verworven hebben. Ook de thuistaal is zo een steiger om kinderen te ondersteunen in hun ontwikkelingsproces. In deze sessie kregen de deelnemers informatie over:
binnen een krachtige leeromgeving vanuit 4 pijlers:
aangevuld met concrete praktijkvoorbeelden en tips vanuit het Gentse project thuistaal. |
Ayse Isçi, Onderwijscentrum Gent | |
|
Workshop 5: Talensensibilisering in het kleuter- en lager onderwijs Tijdens deze sessie stond het concept talensensibilisering centraal: het gevoelig maken voor en positief omgaan met de veelheid aan talen in de klas, op de school, in de omgeving van de kinderen. |
Karen Torfs, Centrum voor Taal en Onderwijs |
|
|
Workshop 6: Meertalige interactie in de basisschool. Trend of troef? Aan de hand van video-geregistreerde praktijkvoorbeelden lieten de onderzoekers de deelnemers reflecteren over functies, potentieel en beperkingen van meertalige interactie in de klas. De onderzoekers maakten daarvoor gebruik van data uit de Gentse context (waar beleid het gebruik van de thuistaal aanmoedigt) en data uit de Brusselse context (waar schoolbeleid het gebruik verbiedt in de klas, maar meertalige momenten toch veelvuldig voorkomen). |
|
|
|
Workshop 7: Metrotaal – Mind the gap: Maak het open talenbeleid op jouw school waar a.d.h.v. dit rijk gevulde een on-line pakket. |
Koen Mattheeuws, Steunpunt Diversiteit & Leren |
|
| 14 uur | Workshopronde 2 | |
|
Workshop 8: Een evidence-based interactieve workshop over meertalig(e) schoolbeleid en klaspraktijk gekoppeld aan meertalige kwaliteitsbenchmarks.
|
|
|
|
Workshop 9: Taaldiversiteit als rijkdom benutten In deze sessie toonden de ELIT-winnaars en -genomineerden hoe zij de taaldiversiteit in het basis en/of secundair onderwijs als rijkdom benutten. |
|
Sprekers
- Lilith Van Biesen is vrijwillig medewerker aan de faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de Vrije Universiteit Brussel. Op dit moment studeert ze Multimedia en Communicatietechnologie aan de Erasmushogeschool Brussel om later op multidisciplinair vlak met meertaligheid aan de slag te kunnen gaan.
- Fauve De Backer is doctoraatsstudent aan de Universiteit Gent bij het Steunpunt Diversiteit en Leren. Op dit moment werkt ze aan het MulAE-project (Multilingual Assessment in Education). Haar doctoraat spitst zich toe op de evaluatie van meertalige leerlingen. Hiervoor werkte ze achtereenvolgens aan PISA (Programme for International Student Assessment), Toolkit Breed Evalueren voor het secundair onderwijs en het MARS-project.
- Nell Foster geeft al 17 jaar les in het lager onderwijs. Ze heeft gewerkt in o.m. het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Sri Lanka en meer recent in de Engelstalige sectie van een Europese School in Brussel. Daar is ze nu de coordinator van het departement ‘Engels als tweede taal’. Ze deed onderzoek over 'The application of translaguaging pedagogies in the multilingual classroom'.
- Leerkracht Katelijne Smets, directeur onderwijskundig beleid, Geert Missotten en algemeen directeur Eddy Willems van het Sint- Franciscuscollege in Heusden-Zolder zijn naast het uitdagend en ondersteunend talenaanbod samen met leerlingen en ouders op zoek naar wat hen bindt en steunt in de aanpak van meertaligheid op school.
- Ayse Isçi is van opleiding leerkracht basisonderwijs en werkt voor het Onderwijscentrum Gent. Ze heeft ervaring in de begeleiding van scholen rond positief omgaan met de meertaligheid in een krachtige leef- en leeromgeving (basisonderwijs en opvang). Ze geeft vorming en workshops voor schoolteams en organisaties.
- Karen Torfs is wetenschappelijk medewerker aan het Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO). Ze geeft binnen de secties basis- en secundair onderwijs opleidingen en workshops aan directies, zorgcoördinatoren en leerkrachten over uiteenlopende thema’s, zoals: krachtige leeromgeving, talensensibilisering, interactieve werkvormen, binnenklasdifferentiatie, positief omgaan met meertaligheid, taalbeleid …
- Kirsten Rosiers (UGent) verrichtte haar doctoraatsonderzoek voor het Validiv-project (valoriseren van linguïstische diversiteit in het lager onderwijs). Met haar achtergrond als leerkracht is ze geïnteresseerd in leerkracht-leerlinginteractie in meertalige omgevingen. Haar onderzoek focust op meertalige interactie in superdiverse klassen in Gent en Brussel. Daarbij gaat ze na hoe leerlingen en leerkrachten in een meertalige en superdiverse klascontext omgaan met hun volledige talige repertoire in interactie.
- Stef Slembrouck is als gewoon hoogleraar verbonden aan de vakgroep Taalkunde van de Universiteit Gent. Hij verricht onderzoek over taalgebruik en interactie in instellingen (publieke administratie, maatschappelijk werk, gezondheidszorg en onderwijs). Hij begeleidt diverse doctoraatsonderzoeksprojecten op het vlak van taal, globalisering en migratiegerelateerde meertaligheid (o.m. 2 taallandschapstudies over Europese steden en een studie van code switching bij het gebruik van sociale media in een diasporische context).
- Koen Mattheeuws studeerde orthopedagogie, deed ervaring op in diverse instellingen en belandde in 1999 bij De Sleutel. Sindsdien werkt hij intensief samen met schoolteams. Via projecten als Contactsleutels, Het gat in de Haag en Leefstijl (sociale vaardigheden – preventie) leerde hij het onderwijs in Vlaanderen én Nederland door en door kennen. Intussen ontwikkelde hij zijn eigen trainersstijl: een combinatie van gedrevenheid en actief groepsleren. In 2006 stichtte hij Art de Co. Samen met een groep gedreven trainers werd dit een gerespecteerde vormingspartner in onderwijsland. Na een hoognodige en leerrijke pauze nam hij afscheid van Art de Co. In 2013 hernam hij zijn begeleidersloopbaan bij Steunpunt Diversiteit & Leren. Daar richtte hij zich de afgelopen jaren op differentiatie en diversiteit, breed evalueren, het M-decreet en schreef hij mee aan de inhoud van de website www.metrotaal.be.
Verwante pagina
