Toegankelijke scholen
‘Toegankelijke scholen voor jongeren met een beperking zouden vandaag vanzelfsprekend moeten zijn …’ De jury van de oproep School van de toekomst reikte daarom op 13 april 2016 de uitzonderlijke prijs Ontwerpcoach voor scholen van morgen uit aan het jongerenteam School zonder hokjes. Dat team legde een grote ervaringsdeskundigheid en expertise over toegankelijkheid van scholen aan de dag, die bij professionele ontwerpers en hun opdrachtgevers vaak lijken te ontbreken.
Scholen moeten inclusief zijn. Dat begint bij een goede toegankelijkheid, die vandaag nog niet gegarandeerd is. Toegankelijke toiletten, gangen en lokalen op school zijn een noodzaak voor leerlingen in een rolstoel. Daarnaast moeten leerlingen en leerkrachten leren hoe ze iemand in een rolstoel kunnen helpen. Meer diversiteit is een troef.
Marie, Stefia, Pavitra en Emma willen een school die open en toegankelijk is voor iedereen. Ondanks de voorgeschreven eisen en normen is dat vandaag vaak nog niet het geval, omdat het budget het niet toelaat, of omdat die prioriteit ondergesneeuwd raakt door andere prioriteiten. Opdrachtgevers, ontwerpers en aannemers hebben - ook in het ambitieuze programma Scholen van morgen - vaak onvoldoende zicht op de gevolgen van ontwerpbeslissingen voor leerlingen en leerkrachten met een beperking in de alledaagse schoolpraktijk. Dat gaat van gangen die breed genoeg zijn om 2 rolstoelen te laten kruisen, voldoende ruime liften en voldoende rolstoelvriendelijke toiletten tot lockers op de juiste hoogte en banken die kunnen aangepast worden aan de hoogte van een elektrische rolstoel.
Hoe krijg je rolstoelvriendelijke scholen? Eerst en vooral door jongeren met een beperking direct te betrekken bij de ruimtelijke (her)inrichting en organisatie van schoolgebouwen. Door hun een stem te geven bij lesplanningen en lokaalverdelingen.
De 4 jongeren van het team School zonder hokjes willen dat personen met een beperking een gewone schoolcarrière kunnen doorlopen. Zet hun ervaringsdeskundigheid en die van andere jongeren in om tot betere resultaten te komen via aangepaste participatieprogramma’s, een specifieke award, een betere samenwerking met het Toegankelijkheidsbureau enzovoort.
De school als 2de thuis
Verschillende bijdragen van jongeren gaan over de leefkwaliteit op school: beter sanitair, een betere uitrusting, meer licht en groen, chillzones, stilteplekken en warme maaltijden in een schoolrestaurant komen aan bod in tal van de 76 ingediende dossiers.
Sanitaire voorzieningen zijn in vele scholen ondermaats qua privacy, hygiëne, toegankelijkheid en voldoende aanbod. Dat is geen nieuw gegeven, maar een thema dat al decennia lang op de agenda staat en vaak al problematisch is in de kleuterschool. Ook dat thema moet vandaag opgenomen worden en met de jongeren zelf besproken worden. De actie Pimp je speelplaats is voor uitbreiding vatbaar.
Jongeren geven aan meer nood te hebben aan stilteplekken op school. De aandacht voor stilte- en rustplekken komt sterk naar voren en gaat samen met een gevoel van toenemende drukte, stress en lawaai in onze samenleving. Ruimte en tijd voor stilte is een thema dat scholen vandaag op de agenda kunnen zetten. Stiltebeleving draagt bij tot het welbevinden van jongeren op school.
De rol en plaats van een moderne bibliotheek die ook toegankelijk is buiten de schooluren, is voor Jordy, Sarah, Ilyas, Dante en David cruciaal in de school van de toekomst. De bib, het hart van de school maakt kennis 24 uur op 24 toegankelijk. De bib is een plek waar alle bronnen digitaal, maar ook schriftelijk raadpleegbaar zijn en waar leerlingen kunnen leren van en met elkaar, en debatteren.
De school valt samen met de werkplek
Wat als leren en werken samenvallen? Audrey, Jolien, Tessa C, Tessa B en Neeraj zijn ervan overtuigd dat alle partijen daarbij kunnen winnen. Deze leerlingen verzorging leren op dit moment 3 dagen per week hun vak in een kinderdagverblijf of woonzorgcentrum, maar ze willen dat ervaringsgericht leren nog uitbreiden door de school onder te brengen in een comfortabel en goed uitgerust huis, waar peuters worden opgevangen en ouderen verzorgd worden. Leren gebeurt dan samen met de mensen voor wie ze zullen zorgen en die hen ook zullen evalueren.
Het jongerenteam van Mensen naar morgen wil dat de school van morgen leren, ondernemen en onderzoeken combineert in een andere setting dan het klassieke schoolgebouw. Hun voorstel sluit sterk aan bij het concept Brede School dat focust op een optimale leer en leefomgeving. Goede praktijken qua inrichting en governance kunnen hen zeker inspireren.
