Vademecum vrijstelling inschrijvingsgeld

Het standaardtarief in het volwassenenonderwijs bedraagt 1,50 euro per lestijd. Maar er zijn gedeeltelijke of volledige vrijstellingen van inschrijvingsgeld mogelijk.

Om te weten of een cursist in aanmerking komt voor een vrijstelling van inschrijvingsgeld checkt het centrum de tariefsuggestie.

Richtlijnen tariefsuggestie DAVINCI

Je centrum kan de dienst tariefsuggestie in DAVINCI raadplegen. Je kan die tariefsuggestie het best zoveel mogelijk volgen. Dan moet je geen bijkomend bewijs (op papier of digitaal) bewaren.

Een aantal vrijstellingsgronden reikt de tariefsuggestie (nog) niet aan. Bewaar je bewijzen in het cursistendossier in die gevallen, of als je centrum een vrijstelling verleent die afwijkt van de tariefsuggestie. Dat kan op papier, of digitaal.

Naar boven

Welke vrijstelling voor welke cursist?

Volledige vrijstelling van inschrijvingsgeld

Voor cursisten die:

  • Nog geen diploma van het secundair onderwijs behaald hebben en ingeschreven zijn voor:
    • Geletterdheidsmodules Nederlands en Leren Leren
    • Een opleiding in de leergebieden van de basiseducatie
    • Een opleiding in het studiegebied aanvullende algemene vorming
    • Een opleiding in het studiegebied algemene vorming
  • Nog geen diploma van het secundair onderwijs behaald hebben en de opleiding ervaringsdeskundige in de armoede en sociale uitsluiting volgen
  • Op het moment van hun inschrijving materiële hulp genieten zoals bedoeld in de wet van 12 januari 2007 betreffende de opvang van asielzoekers en van bepaalde andere categorieën van vreemdelingen.
    Voorbeeldattesten
  • Op het moment van hun inschrijving een inkomen verwerven via maatschappelijke dienstverlening of een leefloon of die ten laste zijn van de voormelde categorieën.
    Meer informatie
  • Op het moment van inschrijving gedetineerd zijn zoals is bepaald in artikel 2, 16°bis van het decreet volwassenonderwijs.
    Meer informatie
  • Inburgeraar zijn en
    • Een inburgeringscontract hebben ondertekend, als vermeld in artikel 2, eerste lid, 10°, van het decreet van 7 juni 2013 betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid,
    • Of een attest van inburgering hebben behaald als vermeld in artikel 2, eerste lid, 2°, van het voormelde decreet, voor de opleidingen:
      • Nederlands tweede taal alfa mondeling richtgraad 1
      • Nederlands tweede taal alfa mondeling richtgraad 1 - schriftelijk richtgraad 1.1
      • Latijns schrift - Basiseducatie van het leergebied alfabetisering Nederlands tweede taal
      • Nederlands tweede taal richtgraad 1 van het leergebied Nederlands tweede taal
      • De opleidingen:
        • Nederlands tweede taal richtgraad 2
        • Nederlands tweede taal richtgraad 1
        • Latijns schrift in het studiegebied Nederlands tweede taal richtgraad 1 en 2
    • Meer informatie en voorbeeldattesten
  • Op het moment van hun inschrijving nog niet voldaan hebben aan de voltijdse leerplicht.
    Meer informatie
  • Op het moment van hun inschrijving werkzoekende zijn waarvan de opleiding kadert in een traject naar werk of een gepast opleidingsaanbod vastgesteld door VDAB
  • Op het moment van hun inschrijving niet-werkende, verplicht ingeschreven werkzoekende zijn die op het moment van hun inschrijving nog geen recht op een inschakelingsuitkering hebben verworven
    Meer informatie en voorbeeldattesten
  • In een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag in een traject naar werk zitten.
    Dit staat niet letterlijk in de regelgeving (over het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag of STW, vroeger gekend als brugpensionering) maar wel in een traject naar werk.
  • Ingeschreven zijn voor de opleiding Ondernemerschap en tegelijk ingeschreven zijn:
    • als leerling in de 3de graad van het secundair onderwijs
    • in een centrum voor deeltijds beroepssecundair onderwijs
    • in een centrum voor deeltijdse vorming
    • in een centrum voor vorming van zelfstandigen en kleine middelgrote ondernemingen
      Het centrum kan dit aantonen met een overzicht van de cursisten die in de 3de graad zijn ingeschreven in de school secundair onderwijs, en een verklaring van de school.

Gedeeltelijke vrijstelling van inschrijvingsgeld

  • Het inschrijvingsgeld bedraagt 0,60 euro per lestijd voor cursisten die ingeschreven zijn voor een opleiding in de studiegebieden:

    • Nederlands tweede taal richtgraad 1 en 2
    • Nederlands tweede taal richtgraad 3 en 4.
  • Het inschrijvingsgeld bedraagt 0,30 euro per lestijd voor cursisten die op het moment van hun inschrijving:
    • Een inkomen verwerven via een inschakelingsuitkering of een werkloosheidsuitkering voor andere opleidingen dan deze bedoeld in art. 113 novies |4, 1° (ingeschreven in AAV, AV, BE of L-modules NLL), 6° (inburgeraar) en 7° (nog niet voldaan aan de voltijdse leerplicht), of ten laste zijn van voormelde categorieën.
      Meer informatie en voorbeeldattesten
    • In het bezit zijn van een van de volgende attesten of ten laste zijn van iemand die in het bezit is van een van die attesten:
      • Een attest, uitgereikt door de bevoegde overheid, waaruit een arbeidsongeschiktheid van ten minste 66 procent blijkt
      • Een attest waaruit het recht blijkt op een integratietegemoetkoming aan gehandicapten
      • Een attest waaruit de inschrijving bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap blijkt
      • Een attest, uitgereikt door de bevoegde overheid, waaruit een vermindering blijkt van het verdienvermogen tot 1/3 of minder van wat een gezonde persoon door het uitoefenen van een beroep op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen
      • Een attest, uitgereikt door de bevoegde overheid, waaruit een vermindering blijkt van de zelfredzaamheid van ten minste 7 punten
        Meer informatie en voorbeeldattesten

Naar boven

Richtlijnen, voorbeeldattesten en elektronische gegevensuitwisseling

Een overzicht per categorie van cursisten van de attesten die een cursist kan gebruiken voor een vrijstelling van inschrijvingsgeld.

Meer informatie over de administratieve afhandeling en elektronische uitwisseling van gegevens.

Asielzoekers die materiële hulp genieten

Verleen de vrijstelling op basis van een van de volgende attesten:

Cursisten die verblijven in een lokaal opvanginitiatief (LOI) verkrijgen de vrijstelling ook op basis van een door een officiële instantie afgeleverd attest dat het verblijf in het LOI aantoont. Op dat attest zijn het logo en een handtekening/stempel van de instantie verplicht. Om rechtsgeldig te zijn mag het attest bij de inschrijving niet ouder zijn dan 1 maand en mag het niet gedateerd zijn na de registratiedatum.

Cursisten met leefloon of inkomen uit maatschappelijke dienstverlening

Verleen de vrijstelling op basis van een OCMW-attest. Op het attest moet uitdrukkelijk vermeld zijn dat betrokkene:

  • Een leefloon of een equivalent ervan ontvangt
  • Financiële bijstand geniet (al of niet met verwijzing naar de wet van 2 april 1965)
  • Steun geniet op basis van de artikelen 4 en 5 van de wet van 2 april 1965

Bijzondere aandacht

Op basis van een attest activering leefloon in het kader van een tewerkstelling artikel 60 §7 kan je geen vrijstelling van het inschrijvingsgeld verlenen. Elke verwijzing naar een andere paragraaf van artikel 60 komt wel in aanmerking voor een volledige vrijstelling van het inschrijvingsgeld.

Een attest dat verwijst naar de wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie kan je slechts aanvaarden als in het attest uitdrukkelijk vermeld is dat het recht uit een leefloon bestaat. Zonder die vermelding is het niet duidelijk of het recht bestaat uit een tewerkstelling of een leefloon.

Een minderjarige cursist geplaatst in begeleid zelfstandig wonen van de bijzondere jeugdzorg, kan een vrijstelling van het inschrijvingsgeld verkrijgen op basis van een attest van het Agentschap Jongerenwelzijn of een lokale dienst voor begeleid zelfstandig wonen. In dat attest bevestigt het agentschap of de dienst dat de jongere een uitkering voor hun rekening geniet. Zodra de cursist meerderjarig is, kan hij aanspraak maken op een leefloon ten laste van het OCMW.

Een persoon die in een centrum algemeen welzijnswerk (CAW) verblijft, kan op basis van een attest van het centrum vrijgesteld worden. Je kan de vrijstelling alleen verlenen als het attest vermeldt dat betrokkene in het CAW verblijft en geen inkomen heeft.

Om rechtsgeldig te zijn mag het attest bij de inschrijving niet ouder zijn dan 1 maand en mag het niet gedateerd zijn na de registratiedatum.

Gedetineerden

Je kan alleen een vrijstelling verlenen op basis van een door de directeur van de strafinrichting ondertekende verklaring waarin hij bevestigt dat betrokkene op de datum van de inschrijving in de strafinstelling verblijft. Dat mag een gezamenlijk document voor meerdere gedetineerden zijn, bijvoorbeeld per klasgroep.

Inburgeraars

Verleen vrijstelling op basis van een van de volgende attesten.

Voor inburgeringstrajecten die startten vóór 29 februari 2016

Voor inburgeringstrajecten vanaf 29 februari 2016

Hoe lang zijn de attesten geldig?

Een papieren inburgeringscontract is slechts voor 1 jaar geldig. Na het verstrijken van die termijn kan je op basis van dat contract geen vrijstelling van inschrijvingsgeld meer verlenen. Een inburgeringscontract kan tijdelijk geschorst worden. Tijdens de schorsingsperiode kan je op basis van het contract geen vrijstelling van inschrijvingsgeld verlenen. De geldigheidstermijn van 1 jaar wordt met de duur van de schorsingsperiode verlengd.

Een inburgeringsattest heeft geen verjaringstermijn.

Elektronische gegevensuitwisseling

Een groot deel van de gegevensuitwisseling met de kruispuntbank Inburgering (KBI Connect) verloopt via DAVINCI. Een ander deel van de gegevens wordt rechtstreeks tussen centra (via de centrumsoftware) en KBI Connect uitgewisseld. Dat noemen we de derde stroom. De gegevens uit de derde stroom staan niet in DAVINCI.

Je centrum moet de gegevens die beschikbaar zijn in KBI Connect niet opnemen in het (papieren) cursistendossier.

Het kenmerk inburgering is zichtbaar in KBI Connect als een van onderstaande trajecttypes (TT):

TT_IB-18

Prim IB minderjarig

Primair inburgeringstraject Minderjarige

TT_IBVP

Prim IB verplicht

Primair inburgeringstraject Verplicht

TT_IBRH

Prim IB rechthebbend

Primair inburgeringstraject Rechthebbend

TT_IBNB

Prim IB onbepaald

Primair inburgeringstraject Nader te bepalen

TT_IBBXL

Prim IB Brussel

Primair inburgeringstraject Brussel

TT_IBAS

Prim IB asielzoeker

Primair inburgeringstraject Asielzoeker

TT_IBLING

Prim IB VP NT2

Primair inburgeringstraject Langdurig Ingezetene

TT_IBGD

Prim IB geen DG

Primair inburgeringstraject GeenDoelgroep

Aan de voorwaarde is alleen voldaan in de volgende gevallen:

  • Het trajecttype heeft de status ‘OPEN’ op de datum van de inschrijving en de ‘datum contract’ ligt vóór of uiterlijk 1 maand na de inschrijvingsdatum. Als het registratiemoment binnen de maand valt, is het registratiemoment de uiterste datum van ‘datum contract’.
  • De ‘datum attest’ ligt voor of op de inschrijvingsdatum.
  • Het trajecttype heeft de status ‘GESLOTEN’ en de inschrijvingsdatum ligt voor of op de einddatum van het afgesloten traject, en de ‘datum contract’ ligt voor of op de inschrijvingsdatum.

Voltijds leerplichtigen in een opleiding NT2

Je kan de vrijstelling alleen verlenen op basis van een samenwerkingsovereenkomst tussen de instelling secundair onderwijs en het centrum voor volwassenenonderwijs.

Uit de samenwerkingsovereenkomst moet duidelijk blijken dat de betrokken cursisten door die overeenkomst gevat zijn.

Werkzoekenden

VDAB

Verwijs een cursist die zich aanmeldt bij het centrum om een opleiding te volgen en een vermindering van inschrijvingsgeld wil als werkzoekende door naar VDAB.

De vermindering van het inschrijvingsgeld voor VDAB-cursisten maakt deel uit van de automatische datastroom tussen VDAB en DAVINCI en kan geraadpleegd worden door middel van tariefsuggestie. Vind meer informatie in de pdf bestandVDAB_brochure_datastroom en financiering volwassenenonderwijs_2019.04.pdf (622 kB)

De vroegere papieren VDAB-attesten voor een vermindering van inschrijvingsgeld worden niet langer afgeleverd en aanvaard. De automatische datastroom vervangt deze attesten. Raad werkzoekenden aan om bij VDAB te vragen of ze in aanmerking komen voor een erkend traject naar werk.

Personen die ten laste zijn van een uitkeringsgerechtigde werkzoekende kunnen dit aantonen met een verklaring op eer 'ten laste van' de uitkeringsgerechtigde werkzoekende, samen met een attest van de RVA of hun uitbetalingsinstelling (vakbond of Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen). Om rechtsgeldig te zijn mag het attest bij de inschrijving niet ouder zijn dan 1 maand en mag het niet gedateerd zijn na de registratiedatum.

Actiris en FOREM

Uitkeringsgerechtigde werkzoekenden of werkzoekenden in beroepsinschakelingstijd, gedomicilieerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, moeten zich inschrijven als werkzoekende bij Actiris. VDAB of Actiris, naargelang de bevoegdheid, oordeelt over de passendheid van een opleiding in het traject naar werk.

Handleiding voor gebruikers CVO, CBE en het Huis van Nederlands Brussel in het kader van opleiding in traject naar werk:

pdf bestandBrochure Actiris VDAB Volwassenenonderwijs- traject naar werk 201908 (1.1 MB)

Het attest van Actiris met of zonder elektronische handtekening komt in aanmerking voor de vrijstelling:

Het attest van FOREM kan alleen gebruikt worden met een attest van de RVA, vakbond of Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen dat verklaart dat de cursist uitkeringsgerechtigd werkloos is. Het attest mag bij de inschrijving niet ouder zijn dan 1 maand en mag niet gedateerd zijn na de registratiedatum.

Personen die ten laste zijn van een uitkeringsgerechtigde werkzoekende kunnen dit aantonen met een verklaring op eer 'ten laste van'.

Personen in een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag

Cursisten in een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT – voorheen ook gekend als bruggepensioneerden) komen in aanmerking voor een gedeeltelijke vrijstelling van het inschrijvingsgeld, op basis van een bewijs SWT van de RVA of van een vakbond. Voor deze categorie is er geen aparte code in DAVINCI. Registraties moeten gebeuren onder de codes van werkzoekenden.

Volgt de cursist de opleiding in kader van een erkend traject naar werk, dan krijgt hij een volledige vrijstelling.

Personen met een beperking

Personen met een beperking krijgen een vrijstelling van inschrijvingsgeld. Ook cursisten ten laste van een persoon met een beperking.

Verleen de vrijstelling op basis van een attest van:

  • Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap
  • De Directie-Generaal Personen met een Handicap van de FOD Sociale Zekerheid
  • De Geneeskundige Raad voor Invaliditeit van het RIZIV
  • Een mutualiteit

Op het attest moet 1 van onderstaande vermeldingen staan:

  • Verwijzing naar artikel 100, §1 van de gecoördineerde wet van 14 juli 1994
  • Arbeidsongeschiktheid van ten minste 66 procent
  • Recht op een integratietegemoetkoming aan gehandicapten
  • Bewijs van de inschrijving bij het VAPH
  • Vermindering van het verdienvermogen tot 1/3 of minder van wat een gezonde persoon door de uitoefening van een beroep op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen
  • Vermindering van de zelfredzaamheid van ten minste 7 punten

Een attest van het RIZIV of van een mutualiteit het attest mag bij inschrijving niet ouder zijn dan 1 maand en mag niet gedateerd zijn na de registratiedatum.

De FOD Sociale Zekerheid en het VAPH reiken geen papieren attesten meer uit. Cursisten vinden de nodige informatie in het digitaal dossier.

FOD Sociale Zekerheid

Cursisten kunnen hun dossier raadplegen via MyHandicap: https://login.socialsecurity.be/idp/authenticationRequestListener.

Als bewijsstuk aanvaard je een schermafdruk of een afgedrukt attest waaruit één van de volgende punten blijkt:

  • Arbeidsongeschiktheid van ten minste 66 procent
  • Recht op een integratietegemoetkoming aan gehandicapten
  • Vermindering van het verdienvermogen tot 1/3 of minder van wat een gezonde persoon door de uitoefening van een beroep op de algemene arbeidsmarkt kan verdienen
  • Vermindering van de zelfredzaamheid van ten minste 7 punten

VAPH

Cursisten kunnen hun dossier raadplegen via https://www.vaph.be/digitaal-loket-mijnvaph.be

Als bewijsstuk aanvaard je een schermafdruk of een afgedrukt attest waaruit blijkt dat de cursist over een VAPH-nummer beschikt.

Ambtenaren die ambtshalve vervroegd op pensioen gesteld worden wegens gezondheidsredenen worden gedeeltelijk vrijgesteld. Dat kan aangetoond worden met een attest van de werkgever. Op het attest moeten geen extra vermeldingen staan. Voor die categorie geldt de vrijstelling van het inschrijvingsgeld alleen tot het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd.

Naar boven

Cursisten NT2

Cursisten NT2 met attest sociale wooncode

Deze vrijstelling is alleen geldig voor cursisten NT2 in de module Breakthrough binnen richtgraad 1.

Elektronische gegevensuitwisseling

Via de derde stroom wisselen de centra en de huizen van het Nederlands gegevens rechtstreeks uit met KBI Connect, zonder registratie in DAVINCI. Je centrum moet de gegevens die beschikbaar zijn in KBI Connect niet langer opnemen in het (papieren) cursistendossier.

De wooncode is zichtbaar in KBI Connect als 1 van onderstaande trajecttypes (TT):

TT_WCIB

WC-inburgeringsbereid

Wooncode-Inburgeringsbereidheid-Traject

TT_WCTB

WC-taalbereid

Wooncode-Taalbereidheid-Traject
TT_WCTK WC-taalkennisvereiste Wooncode-Taalkennisvereiste


Aan de voorwaarde is enkel voldaan in deze gevallen:

  • Het trajecttype heeft de status ‘OPEN’ op de datum van inschrijving en de aanmaakdatum van het trajecttype ligt voor of op de inschrijvingsdatum.
  • Het trajecttype heeft de status’ GESLOTEN’ en de inschrijvingsdatum ligt voor of op de einddatum van het afgesloten traject.

Cursisten NT2 in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Cursisten die gedomicilieerd zijn in Brussel en een opleiding NT2 richtgraad 1 en 2 volgen in een lesplaats in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betalen geen inschrijvingsgeld.

De domiciliëringsvoorwaarde wordt aangetoond op basis van 1 van de documenten vermeld in het overzicht:

Als het document geen einddatum vermeldt, zal het voor 1 kalenderjaar als bewijs aanvaard worden voor een vrijstelling. Voorbeeld: een cursist mag een attest met afgiftedatum 14 januari N voor elke inschrijving tot en met 13 januari N+1 gebruiken.

Een identiteitskaart waar geen domicilie op vermeld staat komt niet in aanmerking voor een vrijstelling van het inschrijvingsgeld.

De controle van het domicilieadres mag ook digitaal. Je kan je daarvoor baseren op het gegeven ‘officieel adres’ uit:

  • DAVINCI (via toets op uniek persoon)
  • KBI Connect, onder contactgegevens, via de 3de stroom

Als er geen ‘officieel adres’ voorhanden is dan kunnen de huizen van het Nederlands of  centra zelf de cursistgegevens registreren en wordt er achter de schermen een BIS-nummer aangemaakt.     

Voor een eventuele vrijstelling wordt de BHG-domicilie gecheckt op het moment van de inschrijving. Het document dat het adres bewijst, moet afgeleverd zijn binnen de maand voor of na de inschrijving.

De cursist kan papieren documenten en digitale gegevens gebruiken om zijn domicilie aan te tonen.

Naar boven

Vrijstelling na 65 jaar

Cursisten die ouder zijn dan 65 jaar hebben slechts in bepaalde gevallen recht op een vrijstelling van het inschrijvingsgeld.

Volledige vrijstelling van inschrijvingsgeld

De cursist betaalt 0 euro inschrijvingsgeld:

  • Indien de cursist nog geen diploma van het secundair onderwijs behaald heeft en ingeschreven is voor:
    • Geletterdheidsmodules Nederlands en Leren Leren
    • Een opleiding in de leergebieden van de basiseducatie
    • Een opleiding in het studiegebied aanvullende algemene vorming
    • Een opleiding in het studiegebied algemene vorming
  • Voor de opleiding ervaringsdeskundige in de armoede en de sociale uitsluiting
  • Indien de cursist asielzoeker is
  • Indien de cursist een attest Leefloners - indien IGO (inkomensgarantie voor ouderen) kan voorleggen
  • Indien de cursist gedetineerde is
  • Indien de cursist inburgeraar is in:
      • NT2 alfa mondeling richtgraad 1
      • NT2 alfa mondeling richtgraad 1 - schriftelijk RG1.1
      • Latijns schrift - BE van het leergebied alfabetisering NT2
      • NT2 richtgraad 1 van het leergebied NT2 en de opleidingen NT2 RG 1
      • NT2 richtgraad 2 en Latijns schrift in het studiegebied NT2 richtgraad 1 en 2

Gedeeltelijke vrijstelling inschrijvingsgeld

De cursist betaalt 0,60 euro per lestijd als hij een opleiding volgt van de studiegebieden Nederlands tweede taal richtgraad 1 en 2 en Nederlands tweede taal

Volgende cursisten betalen 0,30 euro per lestijd:

  • Cursisten met een functiebeperking die volgend attest kunnen voorleggen:
    • Een attest waaruit de inschrijving bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap blijkt. Dat attest moet aangevraagd zijn voor de leeftijd van 65 jaar
    • Een attest, uitgereikt door de bevoegde overheid, waaruit een vermindering blijkt van de zelfredzaamheid van ten minste 7 punten

Naar boven

Richtlijnen vanaf de vierde inschrijving

De cursist die zich binnen een periode van 6 schooljaren 3 keer voor dezelfde module heeft ingeschreven, moet bij een volgende inschrijving voor dezelfde module in dezelfde periode een hoger inschrijvingsgeld betalen, berekend door het aantal lestijden te vermenigvuldigen:

  • Met 3 euro indien de cursist geen volledige vrijstelling van inschrijvingsgeld geniet
  • Met 1,5 euro indien de cursist een volledige vrijstelling van inschrijvingsgeld geniet

Dit hogere inschrijvingsgeld geldt niet voor een inschrijving in een open module.