Leerplicht van 5 tot 18 jaar

In heel België

In België geldt voor alle kinderen de leerplicht: ouders moeten hun kinderen  laten leren. Zo wil de overheid ervoor zorgen dat iedereen onderwijs krijgt. De federale overheid bepaalt de duur van de leerplicht voor heel België. Er is leerplicht van 5 tot 18 jaar.

Naar boven

Begin van de leerplicht

Vanaf 1 september 2020 is elk kind in België leerplichtig vanaf 5 jaar in plaats van 6 jaar. Voortaan moet je kind dus leren vanaf 5 jaar.

De leerplicht garandeert ook het leerrecht van 5-jarigen. 

Alle kinderen die in hetzelfde kalenderjaar geboren zijn, worden op hetzelfde moment leerplichtig: op 1 september van het kalenderjaar waarin zij 5 jaar worden. 

Geboren in Leerplichtig op
2014 1 september 2020
2015 1 september 2020
2016 1 september 2021
2017 1 september 2022

Naar boven

Leerplicht begint in de kleuterklas

Voor 5-jarigen begint de leerplicht in het kleuteronderwijs. Zo zullen alle kinderen zeker een jaar kleuteronderwijs volgen en zijn ze goed voorbereid op het lager onderwijs. 

5-jarigen zijn 290 halve dagen leerplichtig

Voor de 5-jarige kinderen is er leerplicht van 290 halve lesdagen. Een gemiddeld schooljaar telt tussen de 320 en 330 halve lesdagen. 

Elke dag aanwezigheid op school is natuurlijk belangrijk. Maar wegens de jonge leeftijd kan je als ouder ervoor kiezen om je 5-jarig kind een aantal halve dagen niet naar school te laten gaan. 

6-jarigen mogen pas starten in het Nederlandstalig gewoon lager onderwijs als ze het schooljaar ervoor voldoende aanwezig waren in een Nederlandstalige kleuterschool.

Als je kind niet voldoende aanwezig is in de kleuterklas, zal het de klassenraad zijn die beslist of je kind inderdaad mag instappen in het gewoon lager onderwijs. Maar de klassenraad kan ook beslissen dat je kind nog een jaar kleuteronderwijs moet volgen.

Specifieke situaties 

Sommige 5-jarige kinderen kunnen geen 290 halve lesdagen aanwezig zijn omdat ze zich in een specifieke situatie bevinden:

  • Ze zijn langdurig ziek
  • Ze hebben nog veel revalidatie nodig
  • Hun ouders behoren tot de trekkende bevolking en ze zijn te jong om op internaat te gaan
  • ... 

Ook kinderen in die specifieke situaties moeten zoveel mogelijk kunnen leren. 
De directie kan beslissen welke afwezigheden van die kinderen aanvaardbaar zijn. Dat vergt goede communicatie tussen de ouders en de school. De eindbeslissing ligt altijd bij de directie. Bij aanvaardbare afwezigheden blijft het kind in orde met de leerplicht.

Einde op 18 jaar

De leerplicht loopt tot 18 jaar. Concreet betekent dat:

  • Voor jongeren die voor 1 juli 18 worden, loopt de leerplicht tot de dag van hun 18de verjaardag.
    Wie bijvoorbeeld op 3 maart 18 wordt, is dan meerderjarig en kan er zelf voor kiezen om niet meer naar school te gaan. Wie het schooljaar niet afmaakt, verlaat wel de school zonder studiebewijs of diploma.
     
  • Voor jongeren die na 30 juni verjaren, loopt de leerplicht tot 30 juni van het jaar waarin zij 18 worden.
    Dus wie op 19 december 18 wordt, hoeft niet tot dan naar school te gaan. De leerplicht loopt tot 30 juni van het schooljaar ervoor.

Een jongere die eerder een diploma secundair onderwijs behaald heeft, is niet langer leerplichtig.

Naar boven

Deeltijdse leerplicht

Een jongere wordt deeltijds leerplichtig (men zegt ook dat de jongere 'voldaan heeft aan de voltijdse leerplicht'):

  • Op 16 jaar of
  • Op 15 jaar voor wie de eerste 2 leerjaren van het voltijds secundair onderwijs heeft beëindigd (geslaagd of niet)

Wie het niet ziet zitten om tot 18 jaar elke dag naar school te gaan, kan dus vanaf 15 of 16 jaar kiezen voor deeltijds leren en deeltijds werken.

Naar boven

Regelmatig naar de les

Je moet ervoor zorgen dat je leerplichtig kind regelmatig de lessen volgt. Dat betekent dat je de regels over de afwezigheden, dus ook de doktersbriefjes, moet respecteren.

Naar boven

Leerplicht is geen schoolplicht

De meeste kinderen voldoen aan de leerplicht door naar school te gaan.

Maar er is geen schoolplicht in België: om te leren moet een kind niet naar school gaan. Het kan ook door huisonderwijs aan de leerplicht voldoen.

Naar boven

Wie is leerplichtig in 2020-2021?

Vanaf 1 september 2020 verlaagt de aanvang van de leerplicht in België van 6 jaar naar 5 jaar. Tijdens het schooljaar 2020-2021 zijn alle kinderen en jongeren die werden geboren in de kalenderjaren 2003 tot en met 2015 leerplichtig. 

Voor de vijfjarigen is er leerplicht van 290 halve lesdagen. Een gemiddeld schooljaar telt tussen 320 en 330 halve lesdagen. Elke dag aanwezigheid op school is belangrijk. Maar wegens de jonge leeftijd kunnen ouders ervoor kiezen hun vijfjarig kind een aantal halve dagen niet naar school te laten gaan. 

Kinderen tussen 5 en 18 jaar die van vreemde nationaliteit zijn, zijn leerplichtig vanaf de zestigste dag na hun inschrijving in het vreemdelingen- of bevolkingsregister. 

Jongeren die werden geboren in 2002 en die pas 18 worden na 30 juni 2020, zijn niet meer leerplichtig op 1 september 2020. 

Als ouder ben je verantwoordelijk voor de leerplicht van je kind en moet je die leerplicht naleven. Je kunt daarbij kiezen voor onderwijs in een erkende school of voor huisonderwijs. Als je je kind onderwijs laat volgen in een erkende school, moet je erop toezien dat je kind regelmatig naar school gaat. Meer informatie over de verlaging van de leerplicht. Bekijk ook het filmpje hierover. 

Als je kiest voor huisonderwijs, moet je dat laten weten aan het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI) van de Vlaamse overheid, ten laatste op de derde schooldag van september. Je vult daarvoor een formulier in dat je kunt downloaden op de pagina over huisonderwijs, of aanvragen via huisonderwijs.agodi@vlaanderen.be. 

Als je een kind met een zware handicap hebt, kun je voor hem of haar een tijdelijke of definitieve vrijstelling van de leerplicht aanvragen bij de onderwijsinspectie: 
Zorgpunt Onderwijsinspectie 
Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel 
zorgpunt@onderwijsinspectie.be  

Naar boven

Extra informatie

Verwante pagina's